ประวัติ
ไกสอน พมวิหาน มีชื่อภาษาเวียดนามว่า เหงียน ไก ซองหรืออีกชื่อหนึ่งว่า เหงียน จี๊ มืว(เวียดนาม: Nguyễn Trí Mưu)เป็นบุตรของนายล้วน หรือ เหงียน จี๊ ลวนเป็นชาวลาวเชื้อสายเวียดนามเกิดที่บ้านนาแซง เมืองคันธบุรี (ปัจจุบันคือเมืองไกสอน พมวิหาน) แขวงสุวรรณเขต ประเทศลาว มีน้องสาวสองคน คือ นางสุวรรณทอง อาศัยอยู่ในประเทศไทย และนางกองมณี อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกา
- วัน เดือน ปี : เกิดวันที่
13 ธันวาคม พ.ศ 246
- เสียชีวิต 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2535 (71 )
- พรรคการเมือง พรรคประชาชนปฏิวัติลาว
- คู่สมรส ทองวิน พมวิหาน
- ศาสนา พุทธนิกายเถรวาท
การศึกษา
ปลายปี พ.ศ 2477
ท่านไกสอนไปเรียนต่อ ที่ฮานอย (เวียดนาม)
พ.ศ 2477- 2483 จากโรงเรียนปะโลเต็กโตวา
พ.ศ 2484 – 2486
วิทยาลัยฮานอย
พ.ศ 2486 – 2488
คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮานอย
การเมือง
พ.ศ 2488 เกิดสงครามโลกครั้งที่สอง
ท่านไกสอนได้เดินทางจากเวียดนาม มาที่สะหวันนะเขต ท่าแขก หลวงพระบาง
เข้าร่วมเคลื่อนไหว ในขบวนการลาวอิสระ โดยยึดแขวงสะหวันนะเขตและท่านแขก ในปี พ.ศ
2489 ทำให้ท่านไกสอนกลับไปฮานอย เพื่อทำหน้าที่ใหม่ โดยรับหน้าที่เป็นผู้ติดต่อลาว
– เวียดนาม
เดือนธันวาคม พ.ศ 2489 ฝรั่งเศสโจมตีฮานอย
ที่ตั้งรัฐบาลชั่วคราว ได้ย้ายไปที่ภาคเหนือของเวียดนาม ท่านไกสอนได้รับหน้าที่
เป็นหัวหน้าหน่วยโฆษณา
ปีพ.ศ 2491 พรรคคอมมิวนิสต์อินโดจีน ได้จัดตั้งกองตะลุมบอนขึ้น
ที่ภาคเหนือของลาว มีคนลาว 4 คน ที่เหลืออีก 12 คน เป็นชาวเวียดนาม และหนึ่งใน 4
คนที่เป็นคนลาวคือ ท่านไกสอน
6 มกราคม พ.ศ 2492 ท่านไกสอน
ได้เข้าเป็นสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์อินโดจีน และเป็นสมาชิกสมบูรณ์ เมื่อวันที่ 26
กรกฎาคม พ.ศ 2492 พิธีจัดขึ้นที่บ้านลาวมัง เมืองเชียงค้อ แขวงหัวพัน
การกำเนิดของกองกำลังติดอาวุธ ขยายไปทั่วประเทศ ภาคใต้มีกองไชยจักรพรรดิ
กองฟ้างุ่ม ครั้นในวันที่ 20 มกราคม พ.ศ 2492
ก็ได้ตั้งกองทัพลาวอิสระ อย่างเป็นทางการมีชื่อว่า "กองราชวงศ์"
โดยมีท่านคำไต สีพันดอน ท่านสีสะหวาด แก้วบุนพัน ร่วมอยู่ในคณะ
วันที่ 13 – 15 สิงหาคม 2493 มีการประชุมใหญ่ เพื่อจัดตั้งแนวลาวอิสระ จากการประชุมครั้งนี้ เจ้าสุภานุวงศ์เป็นประธาน ส่วนท่านไกสอนเป็นกรรมการตัวแทนภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และกองประชุม ได้เลือกให้เจ้าเพ็ดชะราช เป็นประมุขของรัฐ พ.ศ 2494 มีการประชุมใหญ่
ของพรรคอินโดจีน ท่านไกสอน ได้เป็นตัวแทนของคณะพรรคแคว้นลาว เข้าร่วมประชุม
นอกจากนี้ในช่วงที่ต่อสู้ทางการเมือง อยู่ที่สองแขวง ท่านไกสอนอยู่ในฐานะผู้นำพรรค
ร่วมกับท่านสุภานุวงศ์ ตลอดระยะเวลาของการต่อสู้พ.ศ 2494 มีการประชุมใหญ่ ของพรรคอินโดจีน ท่านไกสอน
ได้เป็นตัวแทนของคณะพรรคแคว้นลาว เข้าร่วมประชุม
นอกจากนี้ในช่วงที่ต่อสู้ทางการเมือง อยู่ที่สองแขวง ท่านไกสอนอยู่ในฐานะผู้นำพรรค
ร่วมกับท่านสุภานุวงศ์ตลอดระยะเวลาของการต่อสู้
วันที่ 13 – 15 สิงหาคม 2493 มีการประชุมใหญ่ เพื่อจัดตั้งแนวลาวอิสระ จากการประชุมครั้งนี้ เจ้าสุภานุวงศ์เป็นประธาน ส่วนท่านไกสอนเป็นกรรมการตัวแทนภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และกองประชุม ได้เลือกให้เจ้าเพ็ดชะราช เป็นประมุขของรัฐ